Dünya yeni bir yıla, henüz baş etmeyi başaramadığı bir virüsün öldürücü etkisi altında giriyor.
Kovid-19 verilerinin derlendiği “Worldometers” internet sitesine göre, bu yazı yazılırken (24 Aralık) dünya genelindeki koronavirüs vaka sayısı 77 milyon 228 bin 903’tü. Kovid-19 nedeniyle dünya genelinde yaşamını yitirenlerin sayısı ise 1 milyon 718 bin 470.
Dünyanın pek çok ülkesinde ve Türkiye’de pandemi koşullarında gerekli önlemler alınmadan çalışmaya zorlanan işçilerin haberlerini girdik aylar boyunca. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisinin (İSİG) verilerine göre, 11 Mart-10 Kasım arasında 368 işçi Kovid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi. Bu yazı yazılırken, sadece Türkiye’de salgın nedeniyle yaşamını yitiren sağlık emekçisi sayısı ise 300’e yaklaşıyordu.
Bir başka veri de şöyle: İsviçre merkezli yatırım bankası UBS ve çokuluslu danışmanlık şirketi Pricewaterhouse Coopers’ın (PwC) yayımladığı “2020 Servet Raporu”na göre, temmuz 2020’nin sonunda dünyanın en zengin yaklaşık 2 bin 200 kişisinin serveti 10,2 trilyon dolara ulaşarak rekor kırdı. Yani pandemi döneminde işçiler, sağlık emekçileri can verirken, dünyanın en zenginleri servetlerini katladılar.
Kapitalizme çok yakışan bir tablo.
Geride bıraktığımız yıl dünyanın birçok ülkesinde halklar, emekçiler pandemiye rağmen çeşitli hak talepleriyle sokaklara çıktılar. Türkiye’de de yasaklara rağmen çeşitli hak taleplerinin dillendirildiği eylemler gerçekleşti. 1 Mayıs’ın, evlerin balkonlarına asılan ‘Kapitalizm korona gibidir. Aşısı sosyalizm’ yazılı pankartlarla kutlanması ise yıla dair hafızalara kazınan karelerdendi.
Evrensel’in bu yılki almanağının temasını da doğal olarak pandemi oluşturdu. Bu dönemi, çeşitli alanlardaki yansımaları ile ele alan, analiz eden yazıların her biri önemli gerçeklikleri tarihe not düşüyor.
2020, Evrensel’in çeyrek asrı devirdiği bir yıl oldu. Ve resmi ilan hakkımız Basın İlan Kurumu tarafından durdurulmuş olarak yeni bir yıla giriyoruz. İlan aldığımız dönemlerde de aslolarak okurlarımızın sahiplenmesiyle, desteğiyle yayın hayatımızı sürdürüyorduk. Artık tamamen okurlarımıza emanetiz.
2020, Engels’in doğumunun 200., Beethoven’ın doğumunun da 250. yılıydı. ‘Eylem halindeki bilgin’ Engels’in, yoldaşı Marx ile birlikte dünyayı yorumlamakla yetinmeyip, onu değiştirmenin önemine pratikleriyle yaptıkları vurgular, Beethoven’ın müzikte çığır açan devrimci tutumu da biraz bize emanettir.
Gazetemizin yazarları arasında yer alan, saygı ve sevgiyle andığımız Can Yücel’in daha sonra şarkı da olan bir dizesini yeni yıl dileğimiz olarak şuraya bırakıyoruz:
Başka türlü bir şey benim istediğim…
Sağlık emekçilerinin saflarında olağanüstü bir tepki biriktiği yadsınamaz. Bütün mesele, bu biriken tepkinin, bireysel değil de örgütlü ve topyekün bir mücadeleye kanalize edilip edilememesine bağlı.
https://www.evrensel.net/haber/422357/salginla-mucadelenin-bazi-yan-etkileri
“Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” demek; örneğin kapitalist sınıf için “Eskisinden iyi olacak” demek olurken işçi sınıfı ve halk için “Her şeyin eskisinden beter” olacağı anlamına gelmektedir.
https://www.evrensel.net/haber/422353/2021de-her-seyin-eskisinden-daha-iyi-olmasi-icin-mucadeleye
Her ay ve her yıl sonu düzenli olarak yayımladığı "Medyaya Yönelik Hak İhlalleri Raporu"nun 2019 yılı verilerini kamuoyuyla paylaşan CHP 26. Dönem Milletvekili Gazeteci Barış Yarkadaş, raporunu hapis cezası alan Sözcü gazetesi çalışanlarına ithaf etti. Yarkadaş, 2019’un, gazeteciler açısından "kapkara bir yıl" olarak geçtiğini söyledi.
https://www.evrensel.net/haber/394294/2019-medyaya-yonelik-hak-ihlalleri-raporu-gazeteciler-733-kez-hakim-karsina-cikti
Türkiye'de eğitim alanında 2019 yılında yaşananlar, zaten eğitimciler ve eğitim sendikaları tarafından çokça eleştirilen eğitim sisteminin daha da sorunlu hale geldiğinin göstergesi oldu. Milli Eğitim Bakanlığına Ziya Selçuk'un atanması ile AKP'nin eğitimde yeni ve iyi bir döneme başlanacağına dair yaptığı propagandanın sözün ötesine geçmediği sayısal verilerle de ortaya kondu.
https://www.evrensel.net/haber/393741/almanak-2019-8-maddede-egitim-alaninda-yasananlar
Türkiye'de emek alanında 2019 yılı, ekonomik krizin derinleşmesiyle işçi ve emekçilerin haklarına dönük saldırıların da arttığı bir yıl oldu. İşten atmalara, kriz gerekçesiyle iş yükünün artırılmasına, art arda gelen zamların karşısında patronların "fedakarlık" beklentisine karşın işçi ve emekçiler, talepleri için örgütlenerek mücadele etti.
Türkiye'de 2019 yılında emek alanında yaşananları 10 maddede derledik.
https://www.evrensel.net/haber/393772/almanak-2019-10-maddede-isci-ve-emekcilerin-bir-yili
2019 Ortadoğu’dan Latin Amerika’ya kitlesel halk eylemlerine tanıklık etti. Lübnan, Sudan, Irak, Kolombiya, Ekvador ve daha niceleri.... İşçi ve emekçiler pek çok yerde iş, ekmek ve özgürlük talep ederek grevler örgütledi, meydanları doldurdu, hükümetlerin istifasını istedi. İşte 2019’da öne çıkan kitlesel halk eylemleri, talepleri ve süreç içerisinde yaşananlar... (DIŞ HABERLER)
https://www.evrensel.net/haber/393804/almanak-2019-10-fotografla-yilin-halk-hareketleri